Zestaw elementów do nauki elektroniki. Kurs dla początkujących - Lekcja nr 1 - 14 ćwiczeń - EDW A01

Zestaw elementów do kursu Ośla Łączka – Wyprawa pierwsza AVTEDW A01

Kompletny zestaw elementów elektronicznych do pierwszej części kultowego kursu „Ośla Łączka”. Pozwala zbudować kilkanaście prostych, ale pouczających układów: od badania Prawa Ohma, przez tranzystor jako wzmacniacz i przełącznik, po proste systemy alarmowe z kontaktronem. Zestaw jest idealny do samodzielnej nauki, zajęć szkolnych i kółek technicznych – wszystkie ćwiczenia prowadzą krok po kroku przez podstawy elektroniki analogowej.

Co zbudujesz i czego się nauczysz - wykaz ćwiczeń do lekcji A01

• Tajemnicza latarka – dobór rezystora do LED, wpływ napięcia zasilania na jasność świecenia.
• Prawo Ohma – zależność prądu, napięcia i rezystancji w praktycznych pomiarach.
• Rezystancja wewnętrzna baterii – spadki napięcia i ograniczenie prądu w prostym doświadczeniu.
• Migająca dioda LED – obserwacja efektów z zastosowaniem blinking LED.
• Tranzystor jako wzmacniacz prądu – sterowanie LED i brzęczykiem prądem bazy.
• Układ Darlingtona – duże wzmocnienie prądowe dwóch tranzystorów połączonych szeregowo.
• Siłomierz towarzyski (miernik temperamentu) – pomiar przewodzenia skóry na bazie prostego toru tranzystorowego.
• Wykrywacz kłamstw – ćwiczenie z czułością układu i zmianami rezystancji skóry.
• Brzęczyk piezo – z LED w szeregu oraz z bezpośrednim zasilaniem niskonapięciowym.
• Dzwonek do drzwi / tester ciągłości obwodu – weryfikacja połączeń i elementów.
• „Odwrotny” sygnalizator – logika działania poprzez sprzężenia tranzystorowe.
• Tranzystor jako przełącznik – wprowadzenie do sterowania obciążeniem.
• System alarmowy – przerzutnik tranzystorowy i sterowanie sygnalizacją.
• Tajemniczy wyłącznik – alarm z kontaktronem i magnesem (detekcja otwarcia drzwi).

Zawartość zestawu

• Rezystory (65 szt.): 10 Ω, 100 Ω, 220 Ω, 1 kΩ, 10 kΩ, 100 kΩ, 1 MΩ, 10 MΩ
• Tranzystory: BC548B (8 szt.), BC558B (2 szt.)
• Diody LED 5 mm (15 szt.): czerwona, zielona, żółta
• Migające diody LED 5 mm: czerwona (2 szt.), zielona, żółta
• Brzęczyk piezo z generatorem 12 V (2 szt.)
• Microswitch (2 szt.)
• Kontaktron (rurka)
• Złączka baterii 9 V (2 szt.)
• Srebrzanka 0.2–0.35 mm (ok. 1 m)
• Przewód izolowany (ok. 2 m)
• Bateria litowa CR2032

Kluczowe parametry i możliwości

• Nauka elektroniki analogowej – kurs prowadzi od najprostszych eksperymentów do coraz ambitniejszych mini-projektów.
• Zasilanie niskonapięciowe (typowo 3–12 V) – bezpieczne układy zasilane z baterii (CR2032, 9 V) lub z zasilacza odseparowanego.
• Elementy wielokrotnego użytku – LED 5 mm, rezystory szerokiego zakresu, tranzystory NPN/PNP do wzmacniaczy i przełączników.
• Obszerna baza ćwiczeń – latarka, alarmy, czujniki dotykowe/przewodności, brzęczyki i wskaźniki.

Porady, teoria i praktyczne wskazówki (tips & tricks)

• Dobór rezystora do LED: zacznij od 1 kΩ przy zasilaniu 9–12 V. Obserwuj jasność i – zgodnie z ćwiczeniem – porównaj 220 Ω, 1 kΩ, 10 kΩ, 100 kΩ, 1 MΩ, 10 MΩ, aby doświadczalnie „poczuć” wpływ rezystancji na prąd i jasność.
• Prawo Ohma w praktyce: prąd I rośnie wraz z napięciem U i maleje wraz z rezystancją R. Do szybkich obliczeń użyj R ≈ (U_zasilania − V_{f LED}) / I_LED. (Nawiązuje do rozdziału o Prawie Ohma).
• Tranzystor jako przełącznik: sterowanie brzęczykiem/LED prądem bazy; domykanie tranzystora zapewnia wyraźny stan „ON/OFF”. To baza dla prostych alarmów.
• Układ Darlingtona: dwa tranzystory połączone „baza-emiter” zwiększają łączne wzmocnienie prądowe, co ułatwia sterowanie obciążeniem z bardzo małego sygnału (przyda się w „wykrywaczu kłamstw”).
• Kontaktron w systemie alarmowym: rurka z zatopionymi stykami zwieranymi magnesem; łatwo wykrywa otwarcie drzwi/okna bez zużycia energii.
• Brzęczyk 12 V: zgodnie z ćwiczeniem można go testować także przy ~3 V (np. CR2032 lub 2×R6) – reakcja będzie słabsza, ale bezpieczna dla początkujących.

Dla kogo jest ten zestaw?

Dla uczniów, hobbystów i nauczycieli, którzy chcą nauczyć się elektroniki od podstaw, opierając się na sprawdzonym kursie „Ośla Łączka” publikowanym w Elektronice dla Wszystkich. Zestaw dobrze sprawdza się na lekcjach, warsztatach i w nauce domowej.

Wymagane (opcjonalne) dodatki:

• Płytka stykowa i przewody połączeniowe – umożliwiają montaż bez lutowania.
• Prosty multimetr – do pomiarów napięcia/prądu i weryfikacji Prawa Ohma.
• Zasilanie: bateria CR2032, bateria 9 V