Oświetlenie schodowe

Estetyczne i funkcjonalne oświetlenie schodowe to aspekt instalacji elektrycznej, któremu zdecydowanie warto poświęcić szczególną uwagę podczas budowy bądź remontu domu, czy też dwupoziomowego mieszkania. Choć schody są przede wszystkim częścią ciągów komunikacyjnych – a zatem elementem typowo utylitarnym – to jednak właściwa ich iluminacja pozwala wykreować nowoczesny, intrygujący wygląd wnętrza, a dodatkowo bardzo pozytywnie wpływa na bezpieczeństwo poruszania się domowników.

Rodzaje oświetlenia schodowego

Najprostszą metodą na oświetlenie klatki schodowej może być zastosowanie kinkietów bądź plafonów – te ostatnie sprawdzą się jednak tylko w przypadku niskich schodów, gdyż im większa odległość od sufitu, tym mniej światła dotrze do dolnych stopni. Znacznie lepszym rozwiązaniem – pozwalającym na bardziej dyskretne, przyjemniejsze dla oka oświetlenie schodowe całego ciągu – są niewielkie lampki punktowe, zwane oprawami schodowymi. Dziś praktycznie wszystkie nowoczesne produkty tego typu są wykonywane w oparciu o moduły LED – zapewnia to nie tylko energooszczędność, ale także doskonałą jakość światła i to zarówno pod względem intensywności, jak i temperatury barwowej oraz spójności kolorystycznej wszystkich punktów świetlnych współpracujących w ramach długiego ciągu komunikacyjnego. Oprawy schodowe sprawdzają się jednak równie dobrze także w przypadku korytarzy, przedpokojów, a nawet sypialni – innymi słowy: można je zamontować wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba dyskretnego, delikatnego podświetlenia podłogi.

Trzecie rozwiązanie stanowi zastosowanie listew LED, które można umieścić wzdłuż poszczególnych stopni bądź równolegle do ich biegu (np. pod odpowiednio przygotowanym w tym celu gzymsem). Taśmy LED pozwalają uzyskać bardziej równomierne oświetlenie, a odpowiednio ukryte dają ciekawy efekt wizualny – w pierwszej chwili sprawiają bowiem wrażenie, jakby stopnie niemal same emitowały światło. Oświetlenie schodowe wykonane na bazie pasków LED jest zatem chętnie wybierane przez osoby pragnące uzyskać maksymalnie nowoczesny, wręcz „syntetyczny” design wnętrza. Opisywane rozwiązanie równie dobrze sprawdza się jednak również w przypadku schodów drewnianych, podkreśla bowiem strukturę słojów i barwę drewna.

Sterowanie oświetleniem schodowym

Najprostszym i najbardziej oczywistym sposobem na sterowanie oświetleniem schodowym jest użycie odpowiednio zaprojektowanej sieci włączników schodowych i – w razie potrzeby – wpiętych pomiędzy nimi włączników krzyżowych. Takie rozwiązanie umożliwia wygodne załączanie i wyłączanie całego oświetlenia z poziomu dowolnego piętra, bez konieczności stosowania jakichkolwiek kontrolerów elektronicznych.

Bardziej nowoczesne i energooszczędne jest zastosowanie niewielkich opraw schodowych, z których każda jest wyposażona w mały czujnik ruchu. Dzięki sensorowi PIR (wykrywającemu zmiany promieniowania cieplnego w otoczeniu) możliwe jest samoczynne załączanie podświetlenia stopni tylko tam, gdzie jest to naprawdę niezbędne – ma to szczególne znaczenie w przypadku większych klatek schodowych, w tym przede wszystkim obejmujących trzy lub więcej poziomów. Rzecz jasna, nic nie stoi na przeszkodzie, by oświetlenie schodowe było sterowane przez zewnętrzne czujki ruchu – w ten prosty sposób można zaświecać i gasić cały ciąg punktów świetlnych jednocześnie.

Jak zamontować oświetlenie schodowe? Praktyczne porady dla początkujących

Najczęściej stosowane rozwiązanie opiera się na umieszczeniu standardowych puszek elektrycznych o średnicy 60 mm w kilku punktach każdego ciągu schodów, najlepiej w równych odstępach. Pomiędzy puszkami należy poprowadzić przewody zasilające i połączyć za ich pomocą (w sposób równoległy) wszystkie oprawy schodowe, które mają być sterowane jednocześnie. Do tak wykonanej instalacji trzeba jeszcze podłączyć główne zasilanie, poprowadzone z obwodu sterującego. Ten ostatni może być oparty na sieci włączników schodowych i (w razie potrzeby) krzyżowych, bądź też na automatycznym sterowniku, połączonym z czujką ruchu umieszczoną w odpowiednim miejscu – należy zwrócić uwagę, by zasięg detekcji obejmował cały fragment schodów, który ma być iluminowany przez oświetlenie schodowe.