Jak wybrać lampę warsztatową?

Pod pojęciem „lampa warsztatowa” kryje się szerokie spektrum urządzeń, przeznaczonych do oświetlania stacjonarnego stanowiska roboczego, wykonywania inspekcji instalacji samochodowych i budynkowych, a także doświetlania miejsc wykonywania precyzyjnych prac manualnych, wymagających dodatkowo powiększenia optycznego za pomocą lupy. Już taki wstępny podział lamp warsztatowych pokazuje dobitnie, że nie sposób wskazać cech urządzenia idealnego do wszystkich zastosowań – każdy rodzaj pracy wymaga dobrania odpowiedniego rodzaju i modelu latarki bądź lampy stacjonarnej, która spełni wymagania użytkownika w zakresie funkcjonalności, ergonomii oraz trwałości. Dziś przedstawimy garść praktycznych porad, jak wybrać lampę warsztatową w zależności od Twoich indywidualnych potrzeb.

Lampy warsztatowe do prac precyzyjnych

Warsztat mechaniki precyzyjnej, narzędziownia, serwis oraz montażownia urządzeń elektronicznych, czy też pracownia rękodzielnicza – to zaledwie niektóre z obszarów zastosowań lamp warsztatowych, przeznaczonych do precyzyjnych prac manualnych. Jednym z podstawowych wymogów technicznych, które warto wziąć pod uwagę wybierając oświetlenie miejsca pracy, jest jasność lampy – obowiązuje tu prosta zasada: im drobniejsze detale mają być poddawane obróbce lub inspekcji, tym silniejszy powinien być strumień światła, a ściślej rzecz ujmując – natężenie światła, mierzone na powierzchni stołu. Po konkretne wartości referencyjne możemy odwołać się do normy PN-EN 12464-1:2022-01, opisującej wymogi oświetlenia miejsc pracy we wnętrzach – w przypadku prac precyzyjnych zalecane natężenie światła wynosi od 750 do 1000 luksów. Producenci lamp podają jednak wartość całkowitego strumienia świetlnego, wytwarzanego przez lampę – wielkość ta jest określana w lumenach, przy czym przelicznik jest bardzo prosty – strumień równy 1 lm, padając na powierzchnię o polu 1 m², wytworzy na niej natężenie światła równe 1 lx. W ten sposób można dość łatwo oszacować wypadkowe warunki naświetlenia blatu roboczego, choć znacznie prościej jest zastosować w tym celu luksomierz – czy to w postaci samodzielnego urządzenia pomiarowego, czy też jednej z funkcji, oferowanych przez niektóre modele mierników uniwersalnych (multimetrów).

Bardzo ważnym elementem lamp warsztatowych, przeznaczonych do prac precyzyjnych, jest obecność szkła powiększającego, znacząco poprawiającego komfort pracy w niewielkim polu roboczym. Lampy z lupą – dawniej konstruowane niemal wyłącznie w oparciu o świetlówki – dziś bazują na oświetlaczach pierścieniowych LED, umieszczonych wokół soczewki. Takie rozwiązanie daje użytkownikowi możliwość pracy w oświetleniu bezcieniowym, co ma duże znaczenie dla lepszej orientacji w strukturze, geometrii oraz fakturze detalu. Lampy z lupą są szeroko wykorzystywane przez elektroników (do lutowania ręcznego), protetyków (do obróbki detali stomatologicznych), a także geologów, kosmetologów, pracowników narzędziowni, osoby zajmujące się obróbką mechaniczną wydruków 3D (postprocessing), a także hobbystów modelarstwa.

Latarki inspekcyjne

Kolejną kategorią akcesoriów przydatnych w oświetleniu miejsc pracy – a konkretnie wnętrz naprawianych bądź diagnozowanych urządzeń, pojazdów lub instalacji – są latarki inspekcyjne. Od klasycznych latarek ręcznych różnią się one przede wszystkim kształtem i kierunkiem świecenia – podczas gdy klasyczne latarki świecą w kierunku osiowym (zgodnie z długą osią obudowy), to lampy inspekcyjne są wyposażane w specjalne, podłużne moduły LED COB bądź linijki gęsto ułożonych, dyskretnych diod LED o dużej sprawności. Zaletą latarek inspekcyjnych jest możliwość efektywnego oświetlenia wąskich, często trudno dostępnych przestrzeni – dzięki emisji światła bokiem (prostopadle do osi obudowy), znacznie łatwiej jest manewrować tego typu urządzeniem np. w zakamarkach podwozia samochodu. Co więcej, zdecydowana większość lamp inspekcyjnych ma także dodatkowe, osiowe źródło światła, a wiele z nich posiada szereg usprawnień ułatwiających stabilne zamocowanie lampy w rejonie obszaru roboczego – do najczęściej spotykanych rozwiązań należą haki do zawieszenia, uchwyty magnetyczne oraz wysuwane lub obrotowe podpórki. Mało tego – niektóre modele mogą nawet pełnić rolę powerbanku, dając w ten sposób możliwość skorzystania z funkcjonalności oferowanych przez wbudowany akumulator litowo-jonowy o dużej pojemności, np. do awaryjnego naładowania telefonu komórkowego.

Spore znaczenie w specyfikacji technicznej lamp inspekcyjnych – podobnie, jak w przypadku wszelkich innych modeli latarek – ma pojemność wbudowanego akumulatora oraz sposób jego ładowania. Standardowa wartość pojemności oscyluje zwykle w pobliżu 1800 mAh, choć w przypadku kompaktowych latarek może ona wynosić 800 mAh – rzecz jasna, efektywny czas pracy zależy w równym stopniu tak od samego akumulatora, jak i od mocy źródła światła. Niektóre modele latarek inspekcyjnych mają wbudowane gniazdo USB, umożliwiające współpracę ze zwykłymi ładowarkami do urządzeń mobilnych. W innych przypadkach mamy do czynienia z zasilaniem 12-woltowym, przy czym może być ono dostarczane zarówno z zasilacza sieciowego (wtyczkowego), jak i z gniazda zapalniczki samochodowej – ostatnie wymienione rozwiązanie szczególnie przydaje się w zastosowaniach motoryzacyjnych, czy to podczas regularnych przeglądów pojazdu w garażu właściciela, czy w ramach profesjonalnych prac serwisowych, bądź w warunkach polowych. Warto dodać, że istnieją także modele latarek inspekcyjnych, przeznaczonych do zasilania za pomocą dwóch lub trzech baterii jednorazowych, przy czym najczęściej są to ogniwa w rozmiarze AAA.

Latarki do warsztatów samochodowych

Szczególną kategorię lamp warsztatowych stanowią specjalne urządzenia, przeznaczone do oświetlania zawartości komory silnika, wnętrza kabiny pojazdu czy też podwozia. Jako klasyczny przykład tego typu akcesorium można podać model akumulatorowej lampy LED o oznaczeniu WT05, produkowanej przez znaną markę Amio. Urządzenie ma postać długiego paska LED, zawierającego 40 diod SMD i zabudowanego wewnątrz solidnego korpusu, wykonanego z aluminium i tworzywa sztucznego oraz zakończonego dwoma mocnymi hakami do zawieszenia. Lampa jest wyposażona w uchwyty magnetyczne, a nawet chwytak teleskopowy o zakresie regulacji od 110 do 185 cm. Całość jest stosunkowo lekka (1,2 kg), a jej sporą zaletą jest możliwość elastycznego wyboru źródła zasilania – użytkownik może skorzystać zarówno z ładowarki sieciowej 230 V, jak i podłączenia do gniazda zapalniczki samochodowej o napięciu nominalnym 12 V lub 24 V.

Uniwersalne oświetlacze pierścieniowe do różnych zastosowań

W niektórych sytuacjach zachodzi potrzeba silnej iluminacji niewielkiego obszaru, w którym wykonywane są określone rodzaje prac precyzyjnych. Taka sytuacja ma miejsce w szczególności podczas pracy pod mikroskopem. O ile popularne mikroskopy cyfrowe oraz stereoskopowe są zwykle wyposażone we wbudowany oświetlacz, to nierzadko jest on zbyt słaby, by dokładnie doświetlić obszar roboczy – zwłaszcza przy najwyższych powiększeniach, przy których ilość światła trafiającego do oczu użytkownika (lub matrycy kamery CMOS) jest naprawdę ograniczona. Jeżeli zintegrowana lampka „nie daje rady”, warto zainwestować w dodatkowe źródło światła – dobry oświetlacz pierścieniowy, oparty na silnych, białych diodach LED. Co ciekawe, nie trzeba kupować gotowego urządzenia – w ofercie Kitów AVT znalazł się nawet odpowiedni zestaw do samodzielnego montażu, oznaczony numerem AVT1918.