Antena samochodowa - jaką wybrać?

Antena samochodowa to jeden z istotnych elementów wchodzących w skład zestawu audio naszego pojazdu. Od jej parametrów zależy jakość odbioru ulubionych stacji radiowych.

Do czego służy antena?

To pozornie proste urządzenie jest potrzebne odbiornikowi radiowemu do jakiegokolwiek działania. Fale elektromagnetyczne, emitowane przez nadajnik stacji radiowej, rozchodzą się w przestrzeni i część z nich może zaindukować napięcie o niewielkiej wartości w antenie. Przy użyciu przewodu koncentrycznego, owe napięcie jest transmitowane do wejścia odbiornika, a w nim zostaje wzmocnione, odfiltrowane i odpowiednio zdemodulowane.

Wniosek jest prosty: antena stanowi “okno na świat” dla odbiornika radiowego. Bez niej, nawet najlepsze urządzenie będzie wypuszczać na głośniki szum lub - w najlepszym wypadku - ledwo słyszalny bełkot. I w drugą stronę: dobra antena, prawidłowo zamontowana, połączona z odbiornikiem przy użyciu odpowiedniego przewodu wysokiej klasy, może sprawić, że będziemy mogli odbierać stacje, których nadajniki są oddalone o wiele kilometrów.

Co jest istotne?

Antena samochodowa, jak każde urządzenie techniczne, cechuje się kilkoma parametrami. Przyjrzyjmy się im.

Zakres częstotliwości

Przede wszystkim, trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, na jakim zakresie fal radiowych dokonujemy odbioru. W zdecydowanej większości przypadków w Polsce będzie to zakres fal ultrakrótkich UKF, oznaczany w skrócie (choć niepoprawnie) symbolem FM. Obowiązujący obecnie standard CCIR rozciąga się od 87,5MHz do 108MHz i do takiego zakresu powinna być przystosowana nasza antena.

Nadawanie w zakresie fal ultrakrótkich (UKF) z modulacją częstotliwościową (FM) umożliwia czysty odbiór audycji stereofonicznych w promieniu wielu kilometrów od nadajnika. Jest również bardzo odporne na zakłócenia elektromagnetyczne, których źródeł jest mnóstwo zarówno w miastach, jak i w samym samochodzie. Ponadto, Polska posiada rozbudowana infrastrukturę nadawczą w tym zakresie fal radiowych. Stąd wynika ich popularność.

Niektórzy melomani preferują audycje nadawane na zakresie fal średnich w modulacji amplitudowej. Kiedyś ten zakres był bardzo żywy, oblegany przez lokalne stacje radiowe, potem nieco zamarł i obecnie znów przeżywa renesans. Na odbiornikach samochodowych ten zakres jest najczęściej oznaczany jako MW AM, gdzie MW oznacza zakres fal średnich, zaś AM to rodzaj użytej modulacji.

Długość

Antena powinna być dopasowana do długości fali, co przekłada się na jej długość. Niestety, wożenie na dachu kilkumetrowego “pałąka” byłoby niemożliwe, a w skrajnym wypadku również niebezpieczne (ryzyko zaczepienia o kable energetyczne), toteż należy iść w tym względzie na pewien kompromis. Producenci anten samochodowych stosują różne sztuczki, które ułatwią eksploatację ich wyrobu.

Na przykład, niegdyś popularne były anteny wysuwane. Odpowiedni impuls z odbiornika samochodowego powodował uruchomienie silniczka, który wysuwał antenę. W ten sposób była dostępna pełna jej długość w trakcie jazdy, a jednocześnie nie przeszkadzała np. w garażu podziemnym.

Elastyczna, cienka antena może wygiąć się po zaczepieniu o np. gałąź lub drzwi garażowe, po czym wrócić do poprzedniej pozycji jak gdyby nic się nie stało. Atena sztywna może się w takiej sytuacji złamać, przez co nasze radio samochodowe zamilknie. Dlatego należy zwrócić uwagę na ten parametr, szczególnie w sytuacji posiadania wysokiego samochodu.

Wiele anten montowanych jest pod kątem w stosunku do powierzchni dachu. To też jest ciekawe rozwiązanie: ryzyko jej odłamania jest mniejsze, a jednocześnie jej długość może być większa. Niektóre można regulować.

Niektóre anteny mają wykręcany tzw. bat, a sama podstawka jest trwale zamocowana. To bardzo przydatne rozwiązanie, które umożliwia bezproblemową wizytę np. w automatycznej myjni samochodowej. Potrzeba zaledwie kilku ruchów ręką, aby wykręcić wystającą część naszej anteny i pozostawić jedynie niewielki, kilkucentymetrowy kikucik, który nie zostanie odłamany przez wirujące szczotki. Po opuszczeniu myjni, wystarczy wkręcić bat z powrotem.

Zysk

Ten parametr jest często pomijany przez producentów anten. A szkoda, bo wiele mówi o jakości ich wyrobu. Podawany jest w decybelach: [dB]. Może być zerowy, ujemny lub dodatni. Im wyższy tym lepiej.

Mocowanie

Tej prozaicznej sprawy nie wolno pominąć. Jeżeli anteny nie da się zamontować poprawnie na karoserii samochodu, będzie po prostu bezużyteczna. Należy zwrócić uwagę na długość i średnicę gwintu.

Niektóre anteny, jak ta poniżej, ma w zestawie kilka różnych przejściówek. To powoduje, że będzie można ją łatwo dostosować do różnych samochodów.

Wewnętrzna czy zewnętrzna?

Nie zawsze antena samochodowa musi wystawać. W sprzedaży są dostępne również wewnętrzne anteny radiowe, które nie psują bryły naszego pojazdu.

Jeżeli się nie da inaczej…

Czasem wymiana anteny jest niemożliwa lub wbudowany w samochód odbiornik nie jest wysokiej klasy. Jeżeli nie chcemy go wymieniać, możemy użyć wzmacniacza sygnału antenowego, który może poprawić jakość odbioru.

Jego instalacja jest bardzo prosta. Przed wyborem tego rozwiązania należy upewnić się, że wszystkie elementy składowe naszego systemu car audio - antena, przewód koncentryczny, wtyczka, odbiornik samochodowy - są sprawne. Niekiedy wystarczy np. skorodowany wtyk, aby jakość odbioru stała się bardzo niska.

Podsumowanie

Antena samochodowa jest często pomijanym elementem systemu samochodowego nagłośnienia - ot, jakaś jest. Czasem wystarczy wymienić ją na inną lub po prostu sprawdzić jej stan aby słuchanie ulubionej stacji radiowej w samochodzie stało się przyjemnością.