Triaki

Kluczowanie obciążeń stałoprądowych może być wykonywane przez klasyczne tranzystory – bipolarne, MOSFET bądź IGBT. Układy sterowania obciążeniami zasilanymi bezpośrednio z sieci energetycznej wymagają jednak stosowania zestawu elementów elektronicznych niespotykanych praktycznie w żadnej innej dziedzinie elektroniki. Do grupy tej zaliczamy triaki i diaki – komponenty powszechnie wykorzystywane we wszelkiego rodzaju ściemniaczach 230V, regulatorach silników prądu przemiennego oraz innych układach, wymagających przełączania synchronicznego względem przebiegu napięcia sieciowego.

Triaki – zasada działania i zastosowania

Triaki stanowią pewną pochodną tyrystora, opracowaną specjalnie do użycia w warunkach zasilania prądem przemiennym. Choć pozornie mogą nieco przypominać zwykłe tranzystory, inna jest zarówno ich budowa wewnętrzna, jak i zasada działania – triak, po osiągnięciu pewnego napięcia progowego na bramce (wyprowadzeniu sterującym, opisywanym literą G) zaczyna przewodzić prąd pomiędzy obydwoma anodami (oznaczanymi zwykle A1 i A2). W odróżnieniu od tranzystora, nie zamyka się jednak po spadku napięcia sterującego – do wyłączenia konieczne jest (prawie całkowite) ustanie przepływu prądu w obwodzie anod, a wynikające z… przejścia przez zero przebiegu sieci energetycznej.

Można zatem interpretować działanie triaka jako „zatrzaskiwanie” się w pewnym momencie każdego półokresu napięcia sieciowego. Dzięki temu – gdy steruje się napięciem bramki, a więc także momentem włączenia – możliwe jest „wykrajanie” pewnej części z każdej połówki sinusoidy napięcia. Im dłużej triak jest otwarty, tym większą moc skuteczną dostarcza do obciążenia. Ten tryb sterowania nazywamy sterowaniem fazowym, a w jego praktycznych implementacjach, wykorzystujących triaki, korzystamy także z diaków – są to dwukońcówkowe elementy, umożliwiające przepływ prądu po osiągnięciu pewnego napięcia granicznego.

Triaki w ofercie sklepu AVT

W wielu zastosowaniach – zarówno domowych, jak i warsztatowych – potrzebna jest precyzyjna, płynna regulacja prędkości obrotowej silników AC. Korzystając z oferty Sklepu AVT możesz budować wykorzystujące triaki elektroniczne regulatory napędów sieciowych – do tego celu warto skorzystać z popularnych elementów, należących do rodziny BT oraz BTA (np. BTA16-600B czy BTA06-600B). Do szczególnie wymagających aplikacji polecamy triaki BTA26 (o prądzie maksymalnym 25A) oraz BTA41 (40A) – obydwa oferowane w obudowach TO-3P.